Μ' ένα όνειρο μεγάλωσε ο Φερεϋντούν από το Χοραμσάρ. Να μάθει γράμματα και να γυρίσει όλον τον κόσμο μ' ένα ποδήλατο. Κι όταν το σπίτι του βομβαρδίστηκε στον πόλεμο, το μόνο που του απέμεινε ήταν ο πολύχρωμος χαρταετός του. Τον πέταξε όσο πιο ψηλά μπορούσε, πέρασε τα σύννεφα, πλησίασε τ' αστέρια. Τις νύχτες έλαμπε στον ουρανό, με την πανέμορφη ουρά του να λικνίζεται, σαν να ήθελε να προσκαλέσει τον μικρό Φερεϋντούν στο ταξίδι που ονειρευόταν. Κι εκείνος έπαιρνε θάρρος, μέχρι που αποφάσισε να ταξιδέψει ολομόναχος σ' άγνωστα μέρη. Μολονότι τα πράγματα δεν ήταν πάντα εύκολα γι' αυτόν, ο φίλος μας κατόρθωσε να πραγματοποιήσει τ' όνειρό του! Πως συνέβη αυτό; Μα κάθε ταξίδι έχει τα μυστικά του!
Γιατί ένα παιδί από τη μακρινή Περσία να θέλει να φύγει απ' την πατρίδα του; Πόσο μπορούν οι άνθρωποι ν' ακούν πάνω απ' τα κεφάλια τους τρομακτικούς ήχους από αεροπλάνα που σκορπούν τον θάνατο με τις δολοφονικές τους βόμβες; Κι όταν το ταξίδι της φυγής είναι αναπόφευκτο, ποιος έχει το δικαίωμα να ορίζει τα όνειρα και τις επιλογές εκείνου που αναζητεί μιαν άλλη πατρίδα; Στην Ελλάδα, τον Φερεϋντούν αγάπησαν και υπερασπίστηκαν οι ποιητές. Γιατί γνώριζαν και κείνοι πως η ζωή είναι το πιο όμορφο ποίημα, το πιο όμορφο ταξίδι...
l
ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΟΥ ΦΕΡΕΫΝΤΟΥΝ
|
|
|
|
l
l
l
η γνώμη του bookbook.gr
από την Χάρη Ποντίδα
Το σπίτι του μικρού Φερευντούν στο Χοραμσάρ της Περσίας βομβαρδίστηκε στο πόλεμο, οι δικοί του θαφτήκαν κάτω από τα χαλάσματα, εκείνος έμεινε μόνος. Το μόνο που μπόρεσε να ανασύρει μέσα από την χαμένη του ζωή ήταν ένα τόσο δα βιβλιαράκι που του είχε δωρίσει την προηγούμενη μέρα ο μπαμπάς του κι απέξω έγραφε «Το ταξίδι της ζωής». Δεν είναι τυχαίο βέβαια που το βιβλιαράκι αυτό περιείχε λευκές σελίδες. Μόνο λευκές. Ο μικρός Ιρανός θα γράψει εκεί το δικό του μακρύ ταξίδι, ένα ταξίδι «μαγικό» και ρεαλιστικό ταυτόχρονα, επίπονο αλλά και ενδιαφέρον -όπως όλα τα μεγάλα ταξίδια ζωής που ...σαλπάρουν για άγνωστα μέρη.
Με οδηγό του ένα κόκκινο χαρταετό που πετάει ψηλά στον ουρανό, ο μικρός μετανάστης διασχίζει χαράδρες, ανεβαίνει βουνά, φτάνει σε πόλεις άγνωστες, παθαίνει και μαθαίνει, για να καταλήξει κάποια στιγμή, όπως χιλιάδες άλλοι συμπατριώτες του, σε ένα νησί του Αιγαίου, την Σάμο.
Ακολουθώντας το ύφος παραδοσιακών παραμυθιών της Ανατολής, όπου κάθε φανταστικό συμβάν είναι μια αλληγορία (π.χ ο χαρταετός στον ουρανό είναι το πνεύμα των πεθαμένων γονιών που εμψυχώνει το παιδί και του δίνει στόχο) ο Γρηγόρης Χαλιακόπουλος φτιάχνει το περιπετειώδες ταξίδι του μικρού Φερευντούν, γεμίζοντας το με πολλά αποφθέγματα ζωής, έτσι ώστε να μην χάνεται ποτέ από το πρώτο πλάνο η διδακτική διάσταση της ιστορίας του.
Η κούραση από το ατέλειωτο ταξίδι, ο φόβος για το άγνωστο, ο φόβος της μοναξιάς, όλα όσα κάνουν τους ανθρώπους να δειλιάζουν και να παραιτούνται, για κείνον γίνονται καύσιμο για το επόμενο βήμα- πάντα με οδηγό τον κόκκινο χαρταετό του. Κι όταν η κούραση και η απογοήτευση, παίρνουν το πάνω χέρι κι εκείνος δεν μπορεί να καταλάβει «γιατί να τα περνάω όλα αυτά», η απάντηση έρχεται σαφής και κατηγορηματική από το πνεύμα της μητέρας του. «Για να διδαχθείς παιδί μου. Μόνο όποιος διαθέτει γνώση είναι ελεύθερος».
Και βέβαια δεν ξέρω κατά πόσο ένα παιδί είναι ικανό να κατανοήσει η ακόμα και να σχολιάσει φράσεις όπως π.χ «όταν μιλώ την γλώσσα της Ελλάδας, είναι σα να μιλώ τη γλώσσα όλου του κόσμου» (για να πω την δική μου αλήθεια νιώθω άβολα με αυτού του είδους τις μεγαλοστομίες- κυρίως όταν αφορούν το ένδοξο παρελθόν μας ) ωστόσο βιβλία σαν «Το Ταξίδι του Φερευντούν», δίνουν ερεθίσματα στα μικρά παιδιά, τα βοηθούν να δουν με λίγο διαφορετικό μάτι τους «ξένους» που ζουν δίπλα μας. Αυτό σε πολύ γενικές γραμμές...
Όμως ο Φερευντούν δεν είναι ένα τυχαίο παραμύθι για μετανάστες. Ακόμη και να μην προσέξεις ότι αφορά την πραγματική ζωή του Πέρση ποιητή Φερευντούν Φαριάντ που έζησε και πέθανε στην Ελλάδα (αν και γράφεται ξεκάθαρα στην πρώτη σελίδα), διαισθάνεσαι ότι ο κυριότερος λόγος που ώθησε τον συγγραφέα να πάρει μολύβι και χαρτί, ήταν όχι για να μας διηγηθεί την ιστορία ενός γενναίου Ιρανού που μετά από πολλές περιπέτειες βρέθηκε να ζει στη χώρα μας, αλλά γιατί θεωρεί μυθιστορηματική τη ζωή του Φερεϋντούν, τον ίδιο μεγάλη προσωπικότητα και για εκείνον (ειδικά για εκείνον ) θέλει να μας μιλήσει.
Για να μην πω κιόλας ότι η βαθύτερη του επιθυμία είναι να είναι το βιβλίο του ένα πρώτο ερέθισμα ώστε δάσκαλοι και γονείς να ψάξουν περισσότερο την ζωή αυτού του ανθρώπου που, όντως , έκανε το ταξίδι της ζωής του ποίηση.
Στο φινάλε βρίσκουμε το πραγματικό του βιογραφικό , φωτογραφίες απ την Περσία , πορτραίτα δικά του, στιγμές από την συνεργασία του με τον Γιάννη Ρίτσο, στιγμιότυπα με τον Μίκη Θεοδωράκη, στίχους όπως «Πατρίδα μου είναι ένας ουρανός/ χωρίς διαβατήριο, χωρίς πύλη. Μπαίνω απ' τον αέρα».
Όποιες αντιρρήσεις λοιπόν και να έχει κανείς για την κάπως ωραιοποιημένη αντιμετώπιση του γολγοθά που ζει ο μετανάστης Φερευντούν - ο κάθε μετανάστης - μέχρι να ορθοποδήσει στη νέα του πατρίδα (ναι, ακόμη κι αν σκεφτεί κανείς ότι το βιβλίο απευθύνεται σε μικρά παιδιά), το γενικό συμπέρασμα είναι ότι μας αρέσει που ο κόκκινος χαρταετός του είναι εκεί ψηλά, στα ...ράφια των βιβλιοπωλείων. Χρειαζόμαστε τέτοιους χαρταετούς. Κυρίως όσους μας έρχονται από κάτι μέρη μακρινά σαν το Χοραμσάρ και φτάνοντας εδώ, αντί να καταποντιστούν και να χαθούν δια παντός εξακολουθούν να πλέουν στα σύννεφα και γίνονται πηγή έμπνευσης και ελπίδας για όλους.
Το σπίτι του μικρού Φερευντούν στο Χοραμσάρ της Περσίας βομβαρδίστηκε στο πόλεμο, οι δικοί του θαφτήκαν κάτω από τα χαλάσματα, εκείνος έμεινε μόνος. Το μόνο που μπόρεσε να ανασύρει μέσα από την χαμένη του ζωή ήταν ένα τόσο δα βιβλιαράκι που του είχε δωρίσει την προηγούμενη μέρα ο μπαμπάς του κι απέξω έγραφε «Το ταξίδι της ζωής». Δεν είναι τυχαίο βέβαια που το βιβλιαράκι αυτό περιείχε λευκές σελίδες. Μόνο λευκές. Ο μικρός Ιρανός θα γράψει εκεί το δικό του μακρύ ταξίδι, ένα ταξίδι «μαγικό» και ρεαλιστικό ταυτόχρονα, επίπονο αλλά και ενδιαφέρον -όπως όλα τα μεγάλα ταξίδια ζωής που ...σαλπάρουν για άγνωστα μέρη.
Με οδηγό του ένα κόκκινο χαρταετό που πετάει ψηλά στον ουρανό, ο μικρός μετανάστης διασχίζει χαράδρες, ανεβαίνει βουνά, φτάνει σε πόλεις άγνωστες, παθαίνει και μαθαίνει, για να καταλήξει κάποια στιγμή, όπως χιλιάδες άλλοι συμπατριώτες του, σε ένα νησί του Αιγαίου, την Σάμο.
Ακολουθώντας το ύφος παραδοσιακών παραμυθιών της Ανατολής, όπου κάθε φανταστικό συμβάν είναι μια αλληγορία (π.χ ο χαρταετός στον ουρανό είναι το πνεύμα των πεθαμένων γονιών που εμψυχώνει το παιδί και του δίνει στόχο) ο Γρηγόρης Χαλιακόπουλος φτιάχνει το περιπετειώδες ταξίδι του μικρού Φερευντούν, γεμίζοντας το με πολλά αποφθέγματα ζωής, έτσι ώστε να μην χάνεται ποτέ από το πρώτο πλάνο η διδακτική διάσταση της ιστορίας του.
Η κούραση από το ατέλειωτο ταξίδι, ο φόβος για το άγνωστο, ο φόβος της μοναξιάς, όλα όσα κάνουν τους ανθρώπους να δειλιάζουν και να παραιτούνται, για κείνον γίνονται καύσιμο για το επόμενο βήμα- πάντα με οδηγό τον κόκκινο χαρταετό του. Κι όταν η κούραση και η απογοήτευση, παίρνουν το πάνω χέρι κι εκείνος δεν μπορεί να καταλάβει «γιατί να τα περνάω όλα αυτά», η απάντηση έρχεται σαφής και κατηγορηματική από το πνεύμα της μητέρας του. «Για να διδαχθείς παιδί μου. Μόνο όποιος διαθέτει γνώση είναι ελεύθερος».
Και βέβαια δεν ξέρω κατά πόσο ένα παιδί είναι ικανό να κατανοήσει η ακόμα και να σχολιάσει φράσεις όπως π.χ «όταν μιλώ την γλώσσα της Ελλάδας, είναι σα να μιλώ τη γλώσσα όλου του κόσμου» (για να πω την δική μου αλήθεια νιώθω άβολα με αυτού του είδους τις μεγαλοστομίες- κυρίως όταν αφορούν το ένδοξο παρελθόν μας ) ωστόσο βιβλία σαν «Το Ταξίδι του Φερευντούν», δίνουν ερεθίσματα στα μικρά παιδιά, τα βοηθούν να δουν με λίγο διαφορετικό μάτι τους «ξένους» που ζουν δίπλα μας. Αυτό σε πολύ γενικές γραμμές...
Όμως ο Φερευντούν δεν είναι ένα τυχαίο παραμύθι για μετανάστες. Ακόμη και να μην προσέξεις ότι αφορά την πραγματική ζωή του Πέρση ποιητή Φερευντούν Φαριάντ που έζησε και πέθανε στην Ελλάδα (αν και γράφεται ξεκάθαρα στην πρώτη σελίδα), διαισθάνεσαι ότι ο κυριότερος λόγος που ώθησε τον συγγραφέα να πάρει μολύβι και χαρτί, ήταν όχι για να μας διηγηθεί την ιστορία ενός γενναίου Ιρανού που μετά από πολλές περιπέτειες βρέθηκε να ζει στη χώρα μας, αλλά γιατί θεωρεί μυθιστορηματική τη ζωή του Φερεϋντούν, τον ίδιο μεγάλη προσωπικότητα και για εκείνον (ειδικά για εκείνον ) θέλει να μας μιλήσει.
Για να μην πω κιόλας ότι η βαθύτερη του επιθυμία είναι να είναι το βιβλίο του ένα πρώτο ερέθισμα ώστε δάσκαλοι και γονείς να ψάξουν περισσότερο την ζωή αυτού του ανθρώπου που, όντως , έκανε το ταξίδι της ζωής του ποίηση.
Στο φινάλε βρίσκουμε το πραγματικό του βιογραφικό , φωτογραφίες απ την Περσία , πορτραίτα δικά του, στιγμές από την συνεργασία του με τον Γιάννη Ρίτσο, στιγμιότυπα με τον Μίκη Θεοδωράκη, στίχους όπως «Πατρίδα μου είναι ένας ουρανός/ χωρίς διαβατήριο, χωρίς πύλη. Μπαίνω απ' τον αέρα».
Όποιες αντιρρήσεις λοιπόν και να έχει κανείς για την κάπως ωραιοποιημένη αντιμετώπιση του γολγοθά που ζει ο μετανάστης Φερευντούν - ο κάθε μετανάστης - μέχρι να ορθοποδήσει στη νέα του πατρίδα (ναι, ακόμη κι αν σκεφτεί κανείς ότι το βιβλίο απευθύνεται σε μικρά παιδιά), το γενικό συμπέρασμα είναι ότι μας αρέσει που ο κόκκινος χαρταετός του είναι εκεί ψηλά, στα ...ράφια των βιβλιοπωλείων. Χρειαζόμαστε τέτοιους χαρταετούς. Κυρίως όσους μας έρχονται από κάτι μέρη μακρινά σαν το Χοραμσάρ και φτάνοντας εδώ, αντί να καταποντιστούν και να χαθούν δια παντός εξακολουθούν να πλέουν στα σύννεφα και γίνονται πηγή έμπνευσης και ελπίδας για όλους.
l