Ο ξένος: Μετανάστες και πρόσφυγες

Φοβόμαστε να δούμε τον ξένο στον εαυτό μας αλλά και στον άλλο.

Θοδωρής Καλλιφατίδης, Μια νέα πατρίδα έξω απ΄το παράθυρό μου, Γαβριηλίδης

Τους τελευταίους αιώνες η ιστορία του πληθυσμού στην Ελλάδα είναι μια ιστορία μετακινήσεων: προσφυγιά και μετανάστευση. Αυτές οι αέναες μετακινήσεις συνθέτουν μια ιστορία που είναι κοινή για όλους όσους ζουν σ’ αυτό τον τόπο.

Πόσο γνωρίζουμε άραγε αυτή την πραγματικότητα και πόσο η εκπαίδευση και η παιδεία μας συμβάλλει στη μετάδοση αυτής της μνήμης; Τα σχολεία και οι παιδικές βιβλιοθήκες αλλά και όσες άλλες ομάδες ασχολούνται με παιδιά σηκώνουν το βάρος τα παιδιά των μεταναστών να αναγνωρίσουν την ιστορία τους, απαραίτητο στοιχείο για να διαμορφώσουν μια ταυτότητα αλλά και τα υπόλοιπα παιδιά να αναγνωρίσουν τις ανταλλαγές, τον πλούτο και το δυναμισμό που μπορεί να προκύψει μέσα από τη συνάντησή μας με τον «ξένο».

Με αφετηρία αυτές τις σκέψεις επιλέξαμε βιβλία που μιλάνε για την αποδοχή του ξένου και απευθύνονται σε όλες τις ηλικιακές κατηγορίες. Βιβλία για ανθρώπους που ταξιδεύουν σ’ όλο τον κόσμο αναζητώντας ένα καλύτερο μέλλον, έναν τόπο μακριά από τον πόλεμο και τη φτώχεια, ανθρώπους που εγκατέλειψαν τα σπίτια τους κυνηγημένοι ή διωκόμενοι. Μετανάστες, πρόσφυγες, οι λέξεις που περιγράφουν τις τύχες ανθρώπων που περπάτησαν κι άφησαν τα ίχνη τους σε πολλούς δρόμους. Αλλάζοντας το τοπίο στους τόπους που εγκαταστάθηκαν και τους τόπους που άφησαν, αλλάζοντας τους ανθρώπους που γνωρίζουν σε κάθε καινούριο τόπο διαμονής τους και τους ανθρώπους που αφήνουν πίσω τους, συγγενείς και φίλους. Φεύγοντας κόβουν τα νήματα που τους συνδέουν με μια πατρίδα και καταδικάζονται να νοιώθουν τόσο ξένοι στον καινούριο τόπο διαμονής τους όσο και πίσω στα σπίτια τους. Ποια είναι η στάση των παιδιών απέναντι στο ξένο; Πώς απεικονίζεται μέσα στα βιβλία; Τα παιδιά που φεύγουν, τα παιδιά που υποδέχονται, τα παιδιά που πρέπει να μάθουν να συμβιώνουν είναι οι ήρωες σχεδόν όλων των βιβλίων που προτείνουμε. Η βιβλιογραφία για το θέμα είναι πολύ μεγάλη και στις μέρες μας πολλά νέα βιβλία παρουσιάζονται.

Στην επιλογή των βιβλίων στόχος μας ήταν να υπάρχουν αντιπροσωπευτικά δείγματα από διαφορετικές ενότητες του ίδιου θέματος. Προτείνουμε επίσης δραστηριότητες με αφετηρία αποσπάσματα από βιβλία για να κατανοήσουν τα παιδιά τη μετακίνηση των ανθρώπων τόσο μέσα στο χώρο αλλά και στον χρόνο αλλά και να συνδυάσουν μαρτυρίες ανθρώπων με ιστορικά γεγονότα και με τις βασικές έννοιες των ανθρώπινων δικαιωμάτων.

διαβάστε ακόμη: Ο Ξένος (Λουίζα Βογιατζή, Ψυχολόγος)

δείτε ακόμη:
Ανθρώπινα δικαιώματα
Στερεότυπα και προκαταλήψεις

βιβλία λέξεις δουλεύοντας με παιδιά