Άνεμος ανάγνωσης

Φέτος ο Μάρτιος έφερε στο επίκεντρο, εκτός από την άνοιξη, την ανάγνωση στις παιδικές και εφηβικές ηλικίες με δυο γεγονότα που σηματοδότησαν το καθένα με τον τρόπο του την αρχή, θέλουμε να πιστεύουμε, μιας δημιουργικής συζήτησης κι ενός ανοίγματος των προβληματισμών σε ένα μεγαλύτερο εύρος φορέων και ατόμων.

Την πρώτη εβδομάδα του Μαρτίου είχαμε το Συνέδριο που οργάνωσαν τα παιδαγωγικά τμήματα προσχολικής και δημοτικής εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Αθηνών και Πατρών με τίτλο «Καλλιεργώντας τη Φιλαναγνωσία – πραγματικότητες και προοπτικές». Οι ομιλίες και οι παρουσιάσεις ήταν πολλές και ενδιαφέρουσες. Σημαντική ήταν η παρουσία του Jaques Vidal-Naquet, διευθυντή του La joie par les livres (εθνικού φορέα για την παιδική και εφηβική λογοτεχνία που υπάγεται στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας) και της Gerlinde Buck, διευθύντριας του Τμήματος Πληροφόρησης και Βιβλιοθήκης του Ινστιτούτου Goethe,που με τις εισηγήσεις τους έδωσαν μια άλλη διάσταση στις δυνατότητες προώθησης της ανάγνωσης μέσα από τις βιβλιοθήκες αλλά και της Stefania Manetti που ανέδειξε τις δυνατότητες συνεργασιών όπως αυτής μεταξύ βιβλιοθηκών και παιδιατρικών συλλόγων όπως οργανώνεται από το πρόγραμμα Nati per leggere που εφαρμόζεται σε εθνικό επίπεδο στην Ιταλία.

Η οργανωτική επιτροπή του συνεδρίου είχε πρόθεση να λειτουργήσει το συνέδριο και ως μια μορφή απολογισμού για τη μέχρι τώρα υλοποίηση του προγράμματος φιλαναγνωσίας που εφαρμόζεται πιλοτικά σε επιλεγμένα δημοτικά σχολεία σε όλη τη χώρα. Το πρόγραμμα αυτό χαρακτηρίστηκε κατά την προηγούμενη περίοδο από μια ασάφεια όσον αφορά τους στόχους του αφού έχει καταγραφεί στους εκπαιδευτικούς ως μάθημα μιας ώρας στο εβδομαδιαίο πρόγραμμά τους, με δυνατότητες πρόσκλησης συγγραφέων στο σχολείο για την παρουσίαση των βιβλίων τους, με τη διεξαγωγή επιμορφωτικών σεμιναρίων και την αποστολή ενός μικρού αριθμού βιβλίων για τη βιβλιοθήκη κάθε σχολείου που συμμετέχει στο πρόγραμμα.
Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου αναδείχτηκαν τα προβλήματα του προγράμματος που κατά την άποψή μας δεν επεδίωξε:

• Τη στρατηγική συνεργασία των σχολείων με τις βιβλιοθήκες της χώρας, που κυρίως θα έπρεπε να είναι οι φορείς καλλιέργειας της ανάγνωσης
• Έναν ευρύτερο σχεδιασμό όπου οι δυνατότητες θα ιεραρχηθούν με διαφορετικό τρόπο ώστε η καλλιέργεια της ανάγνωσης να γίνει συστατικό και δομικό στοιχείο της ίδιας της εκπαιδευτικής διαδικασίας
• Τη συγκρότηση ενός δικτύου υποστήριξης των εκπαιδευτικών μέσω διαδικτύου με προτάσεις αλλά και με εργαλεία όπως οι θεματικές παρουσιάσεις, οι βιβλιογραφίες, τα διαδικτυακά εργαστήρια κλπ. και
• Τη στήριξη της φιλαναγνωσίας μέσα σ' ένα περιβάλλον όπου θα ευνοείται η συνάντηση των παιδιών με τα βιβλία.

Στο συνέδριο, τέλος, αναδείχτηκε η σημασία των βιβλιοθηκών στο σχεδιασμό εκπαιδευτικών δράσεων και στη συμμετοχή τους ως εταίρων σε εθνικά προγράμματα ανάγνωσης.

Για δεύτερη χρονιά φέτος πραγματοποιήθηκε στη Βέροια το σεμινάριο για τις βιβλιοθήκες που συμμετέχουν στη δράση που οργανώνει το Future Library για τη διεξαγωγή το καλοκαίρι μιας εκστρατείας ανάγνωσης και δημιουργικότητας. Όπως και πέρσι είχαμε τη χαρά να βρεθούμε και πάλι όλοι οι άνθρωποι των βιβλιοθηκών σ' ένα σεμινάριο που προσπαθεί να αναδείξει τη φύση της δουλειάς σ' ένα παιδικό τμήμα βιβλιοθήκης, το ρόλο της ανάγνωσης στη σημερινή αλλά και μελλοντική βιβλιοθήκη, τη χαρά του να πραγματοποιείς ένα στόχο μέσα σε αντίξοες συνθήκες και τη χαρά του να νιώθεις μέρος μιας ευρύτερης ομάδας. Ήμασταν 120 άτομα!

Αν στο σχολείο η ανάγνωση μοιάζει να παίρνει ένα χαρακτήρα καταναγκαστικό, στις βιβλιοθήκες υπάρχει ακόμη η δυνατότητα να απελευθερωθεί από τη σοβαροφάνεια που κουβαλάει και να γίνει απόλαυση και χαρά της ανακάλυψης του εαυτού μας.

Στο σεμινάριο οι υπεύθυνοι των βιβλιοθηκών δούλεψαν σε εικαστικά, θεατρικά, περιβαλλοντικά εργαστήρια, παρακολούθησαν μεθόδους προσέλκυσης εθελοντών και επεξεργάστηκαν τις δυνατότητες που μας δίνουν οι ιστορίες και τα βιβλία για να ξεκινήσουμε μαζί με τα παιδιά μια διαδρομή από ιστορία σε ιστορία και από βιβλίο σε βιβλίο, όπου η ατμόσφαιρα των λέξεων γίνεται η μαγιά για να ξεκινήσουν στη βιβλιοθήκη να μπλέκονται κάθε είδους δραστηριότητες έτσι ώστε η ανάγνωση να είναι μια καθημερινή στάση ζωής.

Μοιάζουν όλα πολύ δύσκολα, όταν σκέφτεσαι το περιβάλλον και την καθημερινότητα μέσα στα οποία οι βιβλιοθήκες στην Ελλάδα ψάχνουν να βρουν το βηματισμό τους.
Όμως κάτι γίνεται κι όταν συναντιόμαστε, όλα μοιάζουν πιθανά να συμβούν. Μικρά βήματα, μικρές προσπάθειες με ένα στόχο: η βιβλιοθήκη να γίνει κέντρο της κοινότητας κι ένας φιλόξενος χώρος για τα παιδιά και τους έφηβους.

Διαβάστε εδώ την επιστολή της οργανωτικής επιτροπής του συνεδρίου «Καλλιεργώντας τη Φιλαναγνωσία – πραγματικότητες και προοπτικές»σχετικά με το άρθρο μας.

Διαβάστε εδώ την απάντηση του bookbook.gr στην επιστολή.