Τα μονοπάτια της ανάγνωσης

Τα μονοπάτια της ανάγνωσης

monopati_01.jpg

Το Bookbook.gr ανοίγει τη συζήτηση για τους τρόπους που προωθείται η φιλαναγνωσία στο σχολείο, στις βιβλιοθήκες (σε όσες υπάρχουν ενεργά παιδικά τμήματα) και στις λέσχες ανάγνωσης. Πρόθεσή μας είναι να ακουστούν απόψεις, να μοιραστούμε τρόπους και ιδέες ανάγνωσης που εφαρμόζονται ήδη από δασκάλους, υπεύθυνους βιβλιοθηκών και λεσχών ανάγνωσης, και να διατυπώσουμε προτάσεις που θα μπορούσαν να βοηθήσουν όχι μόνο στην προώθηση της φιλαναγνωσίας αλλά και στην ανάπτυξη της κριτικής ικανότητας των παιδιών, της αισθητικής τους και γενικότερα της παιδείας τους. Εδώ θα πρέπει να ορίσουμε τι εννοούμε με τον όρο ανάγνωση: η ανάγνωση είναι μια δυναμική πράξη στην οποία ο αναγνώστης εμπλέκεται ενεργητικά κι έχει μεγάλη σχέση με τις διαδικασίες της σκέψης (Τζων Σπίνκ, Τα παιδιά ως αναγνώστες, Καστανιώτης). Διαβάζοντας μαθαίνουμε να αποφασίζουμε, να αλλάζουμε ιδέες, να προσδοκούμε, να σχεδιάζουμε. Βασική προϋπόθεση για να εκπαιδευτεί ένα παιδί στην ανάγνωση με τον ορισμό που δώσαμε παραπάνω, είναι ο πλούτος των ερεθισμάτων. Με άλλα λόγια η έκθεση από τις πιο μικρές ηλικίες σε πολλά και ποικίλα ερεθίσματα-βιβλία.Έτσι προτείνουμε τα μονοπάτια της ανάγνωσης: δρόμοι που μας ανοίγουν πολλά και διαφορετικά βιβλία μαζί, πορεία που δημιουργούμε καθώς ένα βιβλίο μας δείχνει την κατεύθυνση για ένα άλλο.

Τα βιβλία εντάσσονται σε ευρηματικές θεματικές ενότητες που μπορεί να προκαλέσουν το ενδιαφέρον των παιδιών να τα εξερευνήσουν, αλλά και να χαράξουν την προσωπική τους πορεία αναζήτησης καθώς το ένα βιβλίο τους ανοίγει την όρεξη να διαβάσουν ένα άλλο. Σε ένα επόμενο στάδιο, τα παιδιά αντιλαμβάνονται πως για κάθε θέμα υπάρχουν πολλές και αντικρουόμενες προσεγγίσεις, πως ένα βιβλίο μπορεί να γίνει συνοδοιπόρος τους σε διαφορετικές αναγνωστικές διαδρομές και πως τέλος, αυτό είναι το θαυμαστό με την ανάγνωση: όχι τόσο πολύ οι περιπέτειες, οι γνώσεις και οι πληροφορίες αλλά αυτό το μικρό κομμάτι του πάζλ που κάθε φορά μπορείς να συμπληρώνεις διαβάζοντας, διευρύνοντας έτσι τους ορίζοντες και τον κόσμο. Όπως το λέει πολύ καλύτερα ο Πιερ Μπαγιάρ: «Καλλιεργημένος δεν είναι αυτός που έχει διαβάσει το ένα ή το άλλο βιβλίο αλλά εκείνος που μπορεί να βρει τον δρόμο του μέσα στο σύνολό τους και, άρα, γνωρίζει ότι συνθέτουν ένα σύνολο και είναι σε θέση να τοποθετήσει το κάθε στοιχείο σε συνάρτηση με τα υπόλοιπα. Το εσωτερικό του βιβλίου προσλαμβάνει εδώ μικρότερη σημασία από το εξωτερικό του ή για να το πούμε διαφορετικά, το εσωτερικό του γίνεται το εξωτερικό του, καθώς αυτό που μετράει σε κάθε βιβλίο είναι τα βιβλία που βρίσκονται δίπλα του[...] Μπορεί κάποιος να μη γνωρίζει με ακρίβεια το περιεχόμενό τους (των βιβλίων), αλλά είναι σε θέση να γνωρίζει την περίστασή τους, δηλαδή τον τρόπο με τον οποίο τα συγκεκριμένα βιβλία τοποθετούνται σε σχέση με τα υπόλοιπα.» (Pierre Bayard, Πώς να μιλάμε για βιβλία που δεν έχουμε διαβάσει, Πατάκης 2008).
Η προσέγγιση αυτή προϋποθέτει τη δυνατότητα πρόσβασης των παιδιών στην πηγή: τα βιβλία. Θεωρούμε απαραίτητη τη λειτουργία παιδικών τμημάτων στις βιβλιοθήκες και την ανάγκη ανανέωσης και ανάπτυξης τους. Επειδή όμως γνωρίζουμε πόσο δύσκολο είναι αυτό, προσπαθούμε να επεξεργαστούμε τρόπους πρόσβασης αν όχι στα ίδια τα βιβλία, σε προτάσεις ανάγνωσης που θα μπορούσαν, όσοι ασχολούνται με παιδιά, να αξιοποιήσουν ή να ενσωματώσουν σε δικές τους πρωτοβουλίες.
Βασική αρχή μας είναι πως τα παιδιά μόνο μέσα από την καλλιέργεια δημιουργικών αναγνωστικών συνηθειών μπορούν να αποκτήσουν κριτική σκέψη, να έχουν τη δυνατότητα της σύνθεσης θέσεων και διατύπωσης απόψεων. Κι αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο όταν τα παιδιά εκτίθενται σε πολλαπλά ερεθίσματα, όταν μαθαίνουν να διαλέγουν και να επιλέγουν την αναγνωστική τους πορεία. Το κλειδί για το σπίτι της ανάγνωσης, όπου τριγυρνάς στα δωμάτια και συνειδητοποιείς τους διαδρόμους που συνδέουν το ένα με το άλλο, βρίσκεται στα βιβλία και στα κείμενα που σου διάβασαν όταν ήσουν μικρός, τα βιβλία που σου πρότειναν να διαβάσεις, τα πρώτα βιβλία που επέλεξες να αγοράσεις.
Με αφετηρία αυτές τις απόψεις περιμένουμε να μοιραστούμε και τις δικές σας και να επιστρέψουμε διατυπώνοντας πιο συγκεκριμένες δράσεις έτσι ώστε αυτή η βασική αρχή να βρει τρόπους εφαρμογής.


από βιβλίο σε βιβλίο (Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Κέρκυρας)

«Από βιβλίο σε βιβλίο» δράση για την προώθηση της ανάγνωσης στη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Κέρκυρας

 

δημοφιλή θέματα βιβλίων στο bookbook.gr

Αρκούδες Αστυνομικά Γαλλία Δώρα Εβραίοι Ελλάδα, ελληνική επανάσταση 1821 Ευρώπη Ηρωίδες Κίνα Καλοκαίρι Καπέλα Κατοχή Κυκλάδες Παρίσι Σπίτια Τσίρκο Χριστούγεννα άγγελοι άγρια ζώα άλογα έρωτας έφηβοι ήρωες αγάπη αγροκτήματα αγόρια αδέρφια αλεπούδες ανάγνωση ανάποδα παραμύθια ανθρώπινα δικαιώματα αριθμοί αρχαία Ελλάδα αρχαία Ελλάδα, Ιστορία αρχαία ελληνική ιστορία αρχιτεκτονική αστέρια αστρονομία βασιλιάδες βατράχια βιβλία βιβλιοθήκες βιβλιοπωλεία βιογραφίες βροχή βυζαντινή αυτοκρατορία βυθός γάτες γέφυρες γίγαντες γενέθλια γεωμετρία γιαγιάδες γιορτή γλυπτική γονείς και παιδιά δάση δέντρα δεινόσαυροι δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος διάστημα διαφορετικότητα δράκοι δρόμοι δόντια υγιεινή ειρήνη εκπαιδευτικοί ελέφαντες ελληνική μυθολογία ενηλικίωση εξερευνήσεις εξωγήινοι επιστήμη επιστήμονες εποχές ερωτήσεις ευτυχία εφευρέσεις εφηβεία ζουζούνια ζούγκλες ζωγράφοι ζωγραφική ζωγραφικοί πίνακες ζώα ημερολόγια θάλασσα θάνατος θάρρος θεατρικά έργα θησαυροί ιππότες ιστορία, ελληνική ιστορία, παγκόσμια ιστορίες κήποι καράβια κατοικίδια ζώα κηπουρική κλιμακωτά παραμύθια κορίτσια κουνέλια κουτιά κόμικς λέξεις λαγοί λαχανικά λιοντάρια λουλούδια λύκοι μάγισσες μάγοι μέλλον μαγειρική μαθηματικά μαμάδες μετανάστες μουσεία μουσική μπαμπάδες μύθοι νάνοι νεράιδες νησιά ντετέκτιβ νύχτα ξωτικά ξόρκια οικογένεια οικολογία οικονομία ορχήστρες ουράνιο τόξο πέταγμα παιδιά παιδιά με ειδικές ικανότητες παιδική ηλικία παιχνίδια παππούδες παραμύθια παρελθόν πειρατες περάσματα περιβάλλον περιβαλλοντική ρύπανση περιπέτειες ποίηση ποδόσφαιρο πολιτικά δικαιώματα ποντίκια ποτάμια πουλιά πρίγκιπες προϊστορία πρόσφυγες πρώτος παγκόσμιος πόλεμος πτήση πόλεις πόλεμος ρομπότ ρούχα σαλιγκάρια σελήνη σκοτάδι σκύλοι συμπεριφορά τρόποι συναισθήματα συνταγές σχήματα σχολεία σχολείο σχολικός εκφοβισμός σύννεφα τέρατα τέχνη τέχνηεκπαίδευση τίγρεις ταξίδια τηλεόραση υποβρύχια φάλαινες φαγητό φαντάσματα φανταστική λογοτεχνία φιλίες φιλοσοφία φοβίες φυσική φόβος φύση χάρτες χειμώνας χελώνες χορός χρυσοθήρες χρόνος χρόνος μέτρηση χρώματα όνειρα ύπνος

 

bookbook.gr εργαστήρια

συνδέσεις
bookbook.gr
κλείσιμο